Zeszyty naukowe
Autor: Andrzej Niemiec 33
Strony: 33-45
DOI: 10.18276/sip.2015.40/1-03
pdfpełen tekst

Streszczenie
Celem artykułu jest odnalezienie źródeł oraz najbardziej aktualnego rozumienia controllingu w literaturze anglosaskiej. W artykule dokonano syntezy ewolucji idei controllingu od XII wieku. Okresy ewolucji tego pojęcia w literaturze anglosaskiej podzielono na następujące 4 podokresy. Do 1880 roku rozumiany był zgodnie ze słowem to controll tłumaczonym jako „mieć kontrolę nad” w tym przypadku budżetem. Drugi okres to lata 1880–1962, kiedy idea controllingu nawiązywała do osoby i zadań kontrolera. W trzecim okresie, przypadającym w latach 1962–1995, utożsamiano ją w literaturze amerykańskiej z rachunkowością zarządczą, a później strategiczną rachunkowością zarządczą, Natomiast po 1995 roku controlling jest coraz częściej tożsamy z terminem zarządzania dokonaniami (performance management).
Słowa kluczowe: controlling, zarządzanie dokonaniami, rachunkowość zarządcza

THE SOURCES AND CURRENT UNDERSTANDING OF PERFORMANCE MANAGEMENT IN THE ANGLO-SAXON LITERATURE

Abstract
This article aims to find the sources and the most current understanding of performance management in the Anglo-Saxon literature. The article presents the synthesis of evolution of the performance management idea since twelfth century. The periods of the evolution of this concept in the Anglo-Saxon literature is divided into the following four subperiods. Till 1880 was understood, according to the word „to controll”, as to be in control, in this case, the budget. The second period: years 1880–1962 when the idea was connected with Controller’s person and tasks. Third: 1962–1995 when it was identified in American literature as management accounting and later strategic management accounting, and after 1995, where it have shown up in the term of performance management.
Keywords: controlling, performance management, management accounting
JEL code: N01